در سال ۱۳۸۵، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قطعات یدکی خودرو در ایران با یک چالش بزرگ روبرو بود. هزینه های بسته بندی محصولات به دلیل استفاده از مقوای ایندربرد (مقوای تمام سفید) به شدت افزایش یافته بود و این امر حاشیه سود شرکت را تهدید می کرد. مدیر عامل وقت، مهندس کریمی، در یک جلسه اضطراری، تصمیم گرفت تا راهکاری اقتصادی و در عین حال با کیفیت برای بسته بندی قطعات پیدا کند. پس از هفته ها تحقیق و بررسی، تیم فنی شرکت به این نتیجه رسید که مقوا پشت طوسی یا همان مقوای دوبلکس (Duplex Board) با پشت طوسی یا مقوا یه رو سفید بهترین جایگزین است.
این انتخاب نه تنها هزینه های بسته بندی را تا ۳۰ درصد کاهش داد، بلکه به دلیل استحکام و مقاومت بالای مقوا پشت طوسی، شکایات مشتریان در مورد آسیب دیدن قطعات در حین حمل و نقل نیز به طور چشمگیری کاهش یافت. این داستان واقعی نشان می دهد که انتخاب درست مواد اولیه، به ویژه مقوا پشت طوسی، به نسبت کاهش چالش های مالی، می تواند نقطه عطفی در موفقیت یک کسب و کار باشد. اما مقوا پشت طوسی دقیقاً چیست و چگونه می تواند به شما در انتخاب بهترین بسته بندی کمک کند؟ در این محتوا میتوانید با تمامی مصارف و جوامع این نوع مقوا آشنا شوید.
مقوا پشت طوسی چیست؟ تعریف، ساختار و مشخصات فنی

مقوا پشت طوسی که در بازار با نام های مقوای دوبلکس یا مقوای یک رو سفید نیز شناخته می شود، نوعی مقوای چند لایه است که عمدتاً از الیاف بازیافتی تولید می شود. این مقوا دارای دو سطح متمایز است:
- روی سفید (White Top): لایه بالایی که از خمیر بکر یا خمیر بازیافتی سفید شده (معمولاً با پوشش گلاسه) ساخته شده و برای چاپ افست با کیفیت بالا مناسب است.
- پشت طوسی (Grey Back): لایه زیرین که از الیاف بازیافتی و خمیرهای نامرغوب تر تشکیل شده و رنگ آن طوسی یا خاکستری است. این لایه استحکام و ضخامت اصلی مقوا را تامین می کند.
گرماژ مقوا پشت طوسی و اهمیت آن در بسته بندی
گرماژ مقوا پشت طوسی (GSM) یکی از مهمترین فاکتورهای فنی است که وزن مقوا در هر متر مربع را نشان می دهد و مستقیماً بر استحکام و کاربرد آن تاثیر می گذارد. این مقوا معمولاً در محدوده گرماژ 180 تا ۵۰۰ گرم بر متر مربع تولید میشود.
| گرماژ (GSM) | کاربرد رایج در بسته بندی | ویژگی کلیدی |
|---|---|---|
| ۱۸۰ تا ۲۵۰ | جعبه های سبک دارویی، لوازم آرایشی کوچک، جعبه دستمال کاغذی | انعطاف پذیری بالا، مناسب برای جعبه های کوچک |
| ۲۵۰ تا ۳۵۰ | جعبه های مواد غذایی خشک، لوازم الکترونیکی کوچک، اسباب بازی ها | تعادل بین استحکام و قیمت، رایج ترین گرماژ |
| ۳۵۰ تا ۵۰۰ | جعبه های قطعات یدکی، بسته بندی محصولات صنعتی، کفش و پوشاک | حداکثر استحکام، مناسب برای محصولات سنگین و بزرگ |
کاربرد مقوا پشت طوسی: از صنعت تا صادرات
مقوا پشت طوسی به دلیل قیمت مقرون به صرفه و استحکام مناسب، به سرعت به انتخاب اول بسیاری از صنایع تبدیل شده است. مخاطبان هدف این مقاله، به ویژه سفارش دهندگان جعبه بسته بندی، باید بدانند که این مقوا در چه مصارفی پرکاربرد است:
صنایع پرمصرف مقوا پشت طوسی
- بسته بندی مواد غیرخوراکی: این مقوا به دلیل ماهیت بازیافتی، برای بسته بندی مستقیم مواد غذایی و دارویی توصیه نمی شود، اما در بسته بندی ثانویه (مانند جعبه های حمل و نقل) کاربرد دارد.
- لوازم آرایشی و بهداشتی: جعبه های محصولات مانند صابون، کرم، خمیر دندان و عطر.
- لوازم الکترونیکی و خانگی: بسته بندی لامپ، کلید و پریز، قطعات الکترونیکی و لوازم جانبی موبایل.
- لوازم یدکی خودرو: به دلیل استحکام بالا در گرماژهای سنگین، برای بسته بندی قطعات یدکی خودرو بسیار مناسب است.
- لوازم التحریر و اداری: پوشه، جلد دفتر، جعبه های بایگانی و تقویم.
تحلیل بازار: آمار تولید، مصرف، واردات و صادرات مقوا پشت طوسی

برای فعالان حوزه تجارت، درک آمار و ارقام بازار مقوا پشت طوسی حیاتی است.
وضعیت تولید و مصرف داخلی
بر اساس گزارش های تخصصی، مصرف مقوا پشت طوسی در ایران طی سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است. با این حال، تولید داخلی همچنان پاسخگوی تمام نیاز بازار نیست و بخش قابل توجهی از مصرف از طریق واردات تامین می شود.
آمار واردات و برندهای خارجی با کیفیت برای واردات
ایران یکی از بزرگترین واردکنندگان مقوا پشت طوسی در منطقه است. کشورهای اصلی صادرکننده به ایران عبارتند از:
- چین: بزرگترین صادرکننده به ایران، با برندهایی مانند لینمن (Linman) و اسبی چین. این مقواها به دلیل قیمت رقابتی و تنوع گرماژ پرطرفدار هستند.
- کره جنوبی: مقواهای کره ای به دلیل کیفیت بالا، چاپ پذیری عالی و سفیدی بیشتر سطح، در بازار ایران بسیار محبوبند. برندهای معتبر شامل هانسول (Hansol)، اژدها (Dragon) و ببری (Tiger) هستند.
- اندونزی و هند: این کشورها نیز سهم قابل توجهی در تامین مقوای پشت طوسی با قیمت های اقتصادی دارند.
چشم انداز صادرات مقوا پشت طوسی از ایران
با توجه به افزایش ظرفیت تولید داخلی و کیفیت محصولات برخی کارخانه ها، پتانسیل صادرات مقوا پشت طوسی از ایران به کشورهای همسایه (به ویژه عراق، افغانستان و کشورهای CIS) وجود دارد. در سال های اخیر، برخی تولیدکنندگان داخلی موفق به صادرات مقوا پشت طوسی با گرماژهای پرمصرف شده اند که نشان دهنده کیفیت رقابتی محصولات ایرانی در بازارهای منطقه است.
نکات کلیدی برای سفارش دهندگان جعبه بسته بندی
اگر قصد سفارش جعبه بسته بندی با استفاده از مقوا پشت طوسی را دارید، این نکات تخصصی به شما کمک می کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید:
- چاپ پذیری: مطمئن شوید که مقوای انتخابی دارای سطح سفید صاف و مناسب برای چاپ افست چند رنگ است. سفیدی بالاتر (Brightness) به معنای نمایش بهتر رنگ هاست.
- مقاومت در برابر تاشدگی (Creasing): به دلیل چند لایه بودن، مقوا باید در برابر تاشدگی و خط تا مقاومت خوبی داشته باشد و در محل خط تا ترک نخورد.
- تست رطوبت: برای بسته بندی هایی که در معرض تغییرات دما و رطوبت قرار می گیرند، از تامین کننده بخواهید گواهی مقاومت در برابر رطوبت (مانند تست کوب) را ارائه دهد.
- توجه به بهداشت: هرگز از مقوا پشت طوسی برای بسته بندی مستقیم مواد غذایی، دارویی یا هر محصولی که با سطح مقوا تماس مستقیم دارد، استفاده نکنید. برای این موارد، مقوای ایندربرد یا پشت سفید بهداشتی (FBB) توصیه می شود.
نتیجه گیری: انتخابی اقتصادی و استراتژیک
مقوا پشت طوسی یک راهکار بسته بندی اقتصادی، مستحکم و با قابلیت چاپ بالا است. برای سفارش دهندگان جعبه، این مقوا یک گزینه استراتژیک برای کاهش هزینه ها بدون قربانی کردن کیفیت بصری است. برای واردکنندگان، شناخت برندهای معتبر کره ای و چینی و برای صادرکنندگان، آگاهی از پتانسیل تولیدات داخلی، کلید موفقیت در این بازار پرنوسان است. با در نظر گرفتن نکات فنی و تجاری ارائه شده در این راهنما، می توانید بهترین تصمیم را در زنجیره تامین و بسته بندی خود بگیرید.
سوالات متداول مقوا پشت طوسی
خیر. به دلیل آنکه مقوا پشت طوسی عمدتاً از مواد بازیافتی تولید می شود، برای تماس مستقیم با مواد غذایی، دارویی و بهداشتی توصیه نمی شود. برای این منظور، باید از مقوای پشت سفید بهداشتی (FBB) یا ایندربرد استفاده شود.
تفاوت اصلی در کیفیت سطح سفید، گرماژ دقیق و قیمت است. مقواهای کره ای (مانند هانسول و اژدها) معمولاً سفیدی بالاتر، چاپ پذیری بهتر و گرماژ دقیق تری دارند، در حالی که مقواهای چینی (مانند لینمن) قیمت اقتصادی تری دارند و برای بسته بندی های عمومی تر مناسب ترند.
برای بسته بندی قطعات سنگین، حداقل گرماژ توصیه شده برای مقوا پشت طوسی، ۳۵۰ گرم بر متر مربع است. در بسیاری از موارد، برای افزایش مقاومت، از کارتن لمینتی روی کارتن سینگل فیس یا کارتن سه لایه استفاده می شود.

