چاپ سیلک یکی از چاپ هایی میباشد که با دانستن روش چاپی آن میتوان به گذشته دیرین اش پی برد. گذشته ای که تنها یادگار آن طرح های باقی مانده بر روی دیوار غارهاست!
چاپ سیلک
چاپ سیلک باتوجه به اینکه آن را با توری مخصوص، به چاپ اجرا میکنند به چاپ توری و یا سیلک اسکرین نیز شناخته شده است. با چاپ سیلک می توان بر روی محصولات مختلفی از جمله: ورق مقوا، پارچه، سرامیک و چینی و… با چاپ های تک رنگ و یا چند رنگ به چاپ رساند. در چاپ سیلک طبق مراحلی، جوهر از میان توری می گذرد و به سطح مورد نظر میرسد. قسمت هایی از این توری به وسیله موادی مخصوص پوشیده می شود که جوهر از آن عبور نکند. در طی این فرایند طرح مد نظرمان ایجاد می شود.
مزایای چاپ سیلک
- لوازم چاپ سیلک ابزار ساده ای هستند و می توان با کمک دستگاه های گوناگون تمام سطح را چاپ نمود
- به دلیل گسترده بودن دامنه آن می توان بر روی اجسام مانند: کارتن، مقوا، شیشه، لباس، ورق فلزی، بادکنک، ظروف یکبار مصرف و… فرایند چاپ را انجام داد.
- می توان بر روی اجسام بسیار تیره نیز چاپ را به وضوح تشخیص داد
- چاپ سیلک رنگ ها را به عمیق ترین سطح و بافت جسم منتقل می کند
- در فضای کوچکی میتوان این چاپ را اجرا کرد
معایب چاپ سیلک
چاپ سیلک از نظر اقتصادی در تیراژ پایین مقرون به صرفه است اما این به صرفه بودن دارای معایبی است، معایبی همچون: ظرافت کم، سرعت پایین و کیفیت کمتری نسبت به سایر چاپ ها مانند فلکسو و محدود بودن ترکیب رنگ ها در چاپ می باشد. همچنین چاپ سیلک نمی تواند گزینه خوبی برای سفارشات با تیراژهای بسیار بالا باشد، چرا که روند این چاپ از سرعت پایینی برخوردار است و برای تولید کنندگانی که متقاضیان سفارشات با تیراژ بالا هستند پیشنهاد نمیشود.
روش چاپ سیلک
- تهیه نقشه و طرح مورد نظر
- چاپ طرح مورد نظر بر روی کاغذ و یا ورق
- کاغذی که طرح را بر روی آن چاپ کردیم، روغن کاری می کنیم
- توری دستگاه سیلک را به ماده مخصوص آغشته کرده و به مدت پنج دقیقه صبر می کنیم تا ماده آن خشک شود
- طرحی که بر روی کاغذ چاپ کردیم را به صورت دقیق به توری دستگاه سیلک می چسبانیم
- لامپ بالای میزمان را روشن می کنیم تا طرح مدنظرمان نمایان شود
- تور را با آب می شوییم و ۵ دقیقه صبر می کنیم تا کاملا خشک شود
- محصولی که می خواهید طرح بر روی آن چاپ شود را به دقت زیر دستگاه سیلک قرار می دهید
- رنگ را بر روی توری ریخته و با کاردک مخصوص به آن فشار وارد کنید ( البته لازم به گفتن است که تمام منافذ تور با استفاده از ماده مخصوص، رنگ تنها از قسمتی که طرح بر روی توری نمایان شده است عبور می کند)
- مرحله آخر محصولی که فرایند چاپ را روی آن انجام دادیم از زیر میز نور بیرون کشیده و در مکانی مناسب قرار می دهیم تا کاملا خشک شود.
صفحه توری سیلک اسکرین
یک صفحه توری با بافت های بسیار ریز بر روی یک قاب چوبی و یا فلزی کشیده می شود. در گذشته این توری از جنس ابریشم بوده و به همین دلیل به آن سیلک اسکرین ( به معنای صفحه ابریشم) می گویند. اما امروزه از نایلون که همان کارایی را دارد ساخته می شود. فاصله و ضخامت تار و پود توری را می توان متناسب با سطح چاپی انتخاب کرد که هرچه فاصله تار و پود آن کمتر باشد جزئیات بهتر چاپ می شود و تراکم رنگ افزایش می یابد.
کاردک یا اسکویجی
یک تیغه پلاستیکی که به دستگیره چوبی و یا حتی فلزی متصل است. کارایی این ابزار برای رد کردن جوهر از روی توری به لایه زیر، که محصول را قرار داده ایم استفاده می شود. اندازه تیغه باید به نحوی باشد تا عرض قاب صفحه را تاحد امکان پوشش دهد. برای چاپ هایی با دقت و جزئیات بیشتر و پیچیده تر، از یک تیغه پلاستیکی محکم و برای چاپ هایی با جزئیات کمتر از تیغه پلاستیکی نرم استفاده می کنیم.
آیا میتوان سیلک را شست؟
سیلک به شرطی قابل شست و شو است که تمام مراحل ذکر شده یعنی استفاده درست از جوهر مناسب و مراحل چاپ، حرارت دیدن و خشک شدن جوهر به درستی انجام شده، رعایت شود میتوان آن را شست.
طرز شست و شو سیلک اسکرین
صفحه را می توان بعد از استفاده شست تا امولسیون ها از بین رفته و پاک شوند و بعدها مجدد می توان از آن توری برای چاپ استفاده کرد. لازم به ذکر است اکثر چاپخانه های بزرگ از وان های بزرگ پر از مایع حلال شست و شو دهنده مخصوص اسیدی استفاده می کنند.
قیمت چاپ سیلک
هزینه چاپ سیلک به عوامل مختلفی مانند: تعداد رنگ و طرح های چاپ، جنس محصول جهت چاپ، سایز طرح انتخابی و تعداد تیراژ چاپ بستگی دارد. البته یکی از اصلی ترین و مهم ترین عواملی که در هزینه چاپ سیلک تاثیر گذار است استفاده از متریال ها و مواد اولیه با کیفیت می باشد که همین امر در ترکیب رنگ چاپ و ماندگاری آن مشخص می شود.
تفاوت سیلک با فلکسو
از شایع ترین تفاوت های این ۲ چاپ میتوان به نحوه چاپ آن ها اشاره نمود. در چاپ فلکسو روند تولید با دستگاه های چاپ است و برای انتخاب هر رنگی هیچ دشواری وجود ندارد و به راحتی و در کمترین زمان میتوان هر نوع رنگی را بر روی ورق مقوا اجرا کرد.
اما در چاپ سیلک شرایط متفاوت تر است و از آنجایی که چاپ سیلک بدون دستگاه و با دست تولید میشود، زمان زیادی صرف میشود، البته برای انتخاب رنگ نیز چاپ سیلک بسیار مراحل دشوار تری نسبت به فلکسو دارد، چرا که در فلکسو برای چاپ رنگی و اعمال رنگ بر روی مقوا، دستگاه چاپ به راحتی و در حین چاپ از همه رنگها استفاده می کند اما در سیلک اسکرین موضوع متفاوت تر است.
در چاپ سیلک برای انتخاب رنگ میبایست روند رنگ سازی را به مراتب پشت سرهم و با دست بر روی محصول چاپ را اعمال نمود، یعنی اگر در چاپ فلکسو لازم باشد که فقط ۱ بار فرایند چاپ رنگی انجام شود، در چاپ سیلک باید به تعداد تک تک رنگ های مورد استفاده مراحل طی شود ( یعنی اگر تصمیم دارین از ۴ رنگ در چاپ استفاد کنید باید چهار مرتبه مراحل چاپ را انجام دهید، و مرحله اول که تمام شد لازم است ۳ مرتبه دیگر همان فرایند را تکرار کنید با این تفاوت که در هر مرحله یکی از رنگ ها اعمال میشود) که همین امر به تنهایی باعث کند شدن فرایند کار میشود و نمیتوان تعداد زیادی را در روز چاپ نمود، به همین دلیل اغلب چاپ سیلک را به صورت تک رنگ اجرا می کنند.
همان طور که میدانید برای ساخت رنگ های مختلف نیاز به خرید تمام رنگ ها نیست و تهیه پنج رنگ اصلی کافیست. رنگ های اصلی عبارتند از : قرمز، آبی، زرد، مشکی و سفید. میتوانید از رنگ های مخصوص مانند طلایی و یا نقره ای نیز استفاده کنید اما فرایند ساخت این رنگها در این نوع چاپ ها بسیار دشوار هستند.
ختم کلام
در پایان میتوان گفت سیلک اسکرین از روش های سنتی در صنعت چاپ محسوب می شود همان طور که پیشتر گفته شد امروزه روش های چاپ نوین دیگری در حال استفاده است که در بین متقاضیانش محبوبیت بالایی دارند.
شکر که این نامه به عنوان رسید پیش تر از عمر به پایان رسید
